Üre Gübresi (%46 Azot) Nedir, Ne İşe Yarar ve Nasıl Kullanılır?

Tarımda verim artışının temel anahtarı, bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin elementlerini doğru oranda ve zamanda sağlamaktır. Bu besinler arasında en önemlisi azot (N) elementidir. Azot, bitkinin gelişimi ve yeşil aksamın oluşumu için vazgeçilmezdir. En yüksek azot oranına sahip gübre çeşidi ise üre gübresidir. Peki, üre gübresi nedir, ne işe yarar ve nasıl kullanılır?

Üre Nedir?

Üre, kimyasal formülü CO(NH₂)₂ olan, renksiz, kokusuz ve kristal yapıda bir bileşiktir. Doğada hayvansal atıklarda bulunur ancak endüstriyel olarak amonyak (NH₃) ve karbondioksit (CO₂) reaksiyonuyla üretilir. Tarımda azotlu gübre olarak kullanımı oldukça yaygındır. Üre, bitkilerin hızlı büyümesini, yaprak gelişimini ve klorofil üretimini destekler.

Üre 46 Nedir?

Üre 46, adını içerdiği %46 saf azot oranından alır. Bu oran, diğer tüm azotlu gübrelerden daha yüksektir. Yani 100 kg üre gübresinde yaklaşık 46 kg saf azot bulunur. Bu özelliği sayesinde bitkilerin azot ihtiyacını kısa sürede karşılar ve gelişimi hızlandırır. Aynı zamanda hem topraktan hem de yapraktan uygulanabilen bir gübre türüdür.

Üre 46 Özellikleri Nelerdir?

Teknik dokümanına göre üre gübresinin temel özellikleri şunlardır:

• Azot oranı: %46
• Kimyasal formül: CO(NH₂)₂
• Yoğunluk: 1.32 g/cm³
• pH değeri: Yaklaşık 7.2
• Görünüm: Beyaz granül, kokusuz, suda tamamen çözünür
• Çözünürlük: 20°C’de 107 g / 100 ml su
• Kullanım şekli: Topraktan veya yapraktan uygulanabilir

Üre, doğrudan bitki tarafından alınmaz. Toprakta üreaz enzimi tarafından amonyum (NH₄⁺) formuna dönüştürülür ve daha sonra nitrat (NO₃⁻) formuna geçerek bitki kökleri tarafından emilir. Bu nedenle, üre “yavaş etkili gübre” sınıfına girer.

Üre 46 Ne İşe Yarar?

Üre gübresi, bitkinin vejetatif gelişim döneminde aktif rol oynar.

• Bitkinin yeşil aksamının büyümesini hızlandırır.
• Yaprak renginin canlı kalmasını sağlar.
• Protein ve klorofil sentezini artırır.
• Bitkinin hastalıklara karşı direncini güçlendirir.
• Tarımsal ürünlerin verim ve kalitesini artırır.
• Üre 46, özellikle buğday, arpa, mısır, pamuk, çay, sebze ve meyve gibi yüksek azot ihtiyacı olan ürünlerde kullanılır.

Üre Gübresi Nedir?

Üre gübresi, tarımsal üretimde en çok kullanılan azotlu gübre türüdür. Yüksek azot oranı sayesinde bitkilerin kök, sap ve yaprak gelişimini destekler. Suda hızlı çözünebilmesi, onu damla sulama sistemleri ve yaprak gübreleri için de ideal hale getirir.

Üre Gübresi Ne İşe Yarar?

Üre gübresinin başlıca işlevleri şunlardır:

• Bitki gelişimini hızlandırır.
• Yaprak yüzeyini genişleterek fotosentez kapasitesini artırır.
• Verimi %20–30 oranında artırabilir.
• Çim alanlarda canlı yeşil renk sağlar.
• Topraktaki azot eksikliğini hızla giderir.

Ancak fazla kullanımı, toprakta tuz birikimi veya yanıklık gibi olumsuz etkiler yaratabilir.

Üre Gübresi Faydaları Nelerdir?

• En yüksek azot oranına sahip gübre türüdür.
• Diğer azotlu gübrelere göre daha ekonomiktir.
• Suda tamamen çözündüğü için hızlı etki gösterir.
• Bitkinin kök gelişimini teşvik eder.
• Tarımsal verimliliği artırır.
• Farklı toprak tiplerinde kullanılabilir.
• Uygun saklama koşullarında uzun süre bozulmadan kalır.

Üre Gübresi Ne Zaman ve Nerelerde Kullanılır?

Üre gübresi genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında uygulanır. Toprak sıcaklığı 10–20°C aralığında olduğunda en verimli sonucu verir.

Kullanım alanları:

• Tarla bitkileri (buğday, arpa, mısır, pamuk)
• Sebze ve meyve bahçeleri
• Çay, tütün ve narenciye üretimi
• Çim ve süs bitkileri

💡 Not: Üre gübresi sıcak ve rüzgarlı havalarda yüzeye serpilirse, azot gaz halinde uçar ve %30-40 oranında kayıp yaşanabilir. Bu nedenle uygulamadan sonra toprakla karıştırılmalı veya sulama yapılmalıdır.

Üre Gübresi Nasıl Uygulanır?

Toros’un teknik rehberine göre üre:

• Taban gübre olarak ekim öncesinde toprağa karıştırılabilir.
• Üst gübre olarak bitkinin gelişim döneminde yüzeye serpilebilir.
• Yaprak gübresi formunda püskürtülerek uygulanabilir.

Kumlu veya gevşek topraklarda azotun yıkanma riski olduğundan, düşük dozda ancak sık aralıklarla verilmesi önerilir.

Üre Gübresi Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kireçli ve yüksek pH’lı topraklarda doğrudan yüzeye uygulanmamalıdır.
• Aşırı miktarda kullanımdan kaçınılmalıdır.
• Göz ve cilt temasından uzak tutulmalıdır.
• Serin, kuru ve güneş görmeyen bir ortamda muhafaza edilmelidir.

Üre gübresi, bitkilerin azot ihtiyacını en yüksek oranda karşılayan, verimi ve kaliteyi artıran temel bir tarımsal girdidir. Ancak doğru zaman, doz ve yöntemle uygulanmadığında azot kaybı yaşanabilir. Bilinçli kullanıldığında, tarımda sürdürülebilir üretim için en etkili çözümlerden biridir.